Doctoraatsonderzoek rond medicinaal cannabisgebruik in België

Doctoraatsonderzoekster verbonden aan de Universiteit Gent en criminologe Frédérique Bawin heeft twee jaar lang onderzoek gedaan naar het geheime medicinale cannabisgebruik in België. Het onderzoek is uniek, omdat er tot nu toe geen gegevens beschikbaar waren van mensen die aan zelfmedicatie doen met cannabis. Internationaal onderzoek is vooral gericht op pijnverlichting bij patiënten die lijden aan MS, HIV of kanker.

Aangezien in België enkel mensen die lijden aan MS erkende cannabismedicijnen die een mengsel van THC en CBD bevatten (zoals Sativex) met een doktersvoorschrift bij de apotheek kunnen verkrijgen, doen veel mensen met allerlei gezondheidsklachten in het geheim aan zelfmedicatie met cannabis. Ze spreken er liefst met zo weinig mogelijk mensen over omwille van het stigma op cannabisgebruik.

Cannabisgebruik op illegale wijze

De criminologe trachtte met haar onderzoek een overzicht te krijgen van de verschillende gebruikersprofielen en -patronen en bracht de ervaringen van medicinale cannabisconsumenten in kaart.

Ze ondervroeg hiervoor 381 mensen en deed 62 diepte-interviews bij mensen die cannabis als medicijn nemen zonder voorschrift van een arts. Deze medicinale cannabisconsumenten verkrijgen de cannabis meestal op illegale wijze waardoor er geen garantie is op kwaliteitscontrole. Ze gaan zelf op zoek naar informatie over dosering en gebruiksmogelijkheden en beginnen vandaar uit te experimenteren.

Pijn, depressie en slecht slapen

Uit het onderzoek kwam de conclusie naar voor dat vooral mensen die pijn lijden, depressief zijn of slecht slapen zich tot cannabis wenden. 6% van het aantal ondervraagden lijdt aan MS en zoekt zonder doktersvoorschrift verlichting bij cannabis. Dat komt omdat MS patiënten slechts een voorschrift kunnen bekomen van een arts wanneer ze eerst alle andere medicatie uitgeprobeerd hebben en dit geen soelaas bracht.

Drie kwart van de ondervraagden had reeds ervaring met cannabis als genots- en roesmiddel vooraleer zij dit zijn beginnen gebruiken om hun klachten te verlichten. Het gaat hier dan vooral om jonge mannen in de leeftijdscategorie van 25 tot 34 jaar.

Patiënten die in het verleden geen ervaring hadden met cannabis zijn vaak iets ouder en van het vrouwelijk geslacht. Deze groep rookt de cannabis meestal niet maar prefereert eerder orale inname via cannabisolie en verdampen met een vaporizertoestel.

Stabiele dosering

In tegenstelling tot wat u zou kunnen vermoeden van zelfmedicatie blijkt uit het onderzoek dat over het algemeen genomen mensen toch verstandig met de dosering omspringen en dat de dosering ook stabiel blijft in de tijd. Het gemiddelde gebruik ligt op 5 gram per week. Medicinale cannabisconsumenten zeggen vaak dat het hun niet te doen is om de high, maar slechts om verlichting van hun klachten omdat in hun geval de klassieke geneesmiddelen tekortschieten.

Beleid

De criminologe hoopt met haar onderzoek te kunnen wegen op het beleid zodat mensen die cannabis omwille van medicinale redenen nodig hebben zich niet langer meer moeten begeven in de illegaliteit.

Frédérique Bawin:”Los van de vraag of er een effect is en of het legaal is, is het een realiteit dat mensen aan zelf­medicatie doen en vanuit een fysieke of ­psychische nood experimenteren met medicinale cannabis. Er is dringend nood aan opvolging door een arts om in te schatten of de cannabis invloed kan hebben op de werking van andere medicijnen. Maar ook om neveneffecten in te schatten en de veiligheid te helpen garanderen.”

Criminologe Bawin is eveneens secretaris van de burgerbeweging SMART on Drugs. Iedereen kan zich hierbij aansluiten door het manifest voor een deskundig drugbeleid te ondertekenen.